Bugün, 16 Haziran 2025 Pazartesi
Ali Ekber Haşimi Rafsancani (d. 25 Ağustos 1934, Rafsancan), İranlı din ve devlet adamı. 1989-1997 arasında İran İslam Cumhuriyeti´nin 4. Cumhurbaşkanı.
İran´ın Kirman ilindeki Rafsancan´da doğdu. Fakir bir fıstık-çiftçisi ailenin oğluydu. 1948´de din eğitimini sürdürmek için Şiilerin kutsal kenti Kum´a gitti. 1958´de Ruhullah Humeyni´nin müridi oldu; zamanla Şiiler arasında ayetullah ´lıktan sonraki en yüksek ikinci derece olan hüccetülislam mertebesine yükseldi. Humeyni gibi o da Şah Muhammed Rıza Pehlevi´nin modernleşme programına karşı çıktı. Humeyni 1964 yılında sürgüne gönderilince ülkede Humeyni için yardım toplayanların önderliğini üstlendi. 1975-78 arasında solcu teröristlerle ilişkisi olduğu ileri sürülerek yargılandı ve hapis cezasına çarptırıldı.
Şahın devrilmesinden sonra 1979´da Humeyni İran´a dönünce onun önde gelen yardımcılarından biri oldu. İslami Cumhuriyetçi Parti´nin kuruluşunda önemli rol oynadı. Devrim Konseyi´nde görev aldı. Devrimin ilk yıllarında içişleri bakanlığını üstlendi. 1980´de meclise seçildi ve meclis başkanlığına getirildi. Dokuz yıl boyunca meclis başkanı olarak görev yaptı ve zamanla İran´ın ikinci güçlü kişisi konumuna geldi. İran-Irak Savaşı (1980-1988) sırasında etkili rol oynadı.Ağustos 1988´de savaşı sona erdiren ateşkesi kabul etmesi için Humeyni´yi ikna etti.
Haziran 1989´da Humeyni´nin ölümünden sonra temmuzda oy çoğunluğuyla İran cumhurbaşkanı seçildi. Daha önce pek etkili olamayan yürütme organının yetkilerini artırarak güçlendi. Pragmatik bir politika izleyerek sertlik yanlısı İslamcılara karşı başarı kazandı. İran´ın uluslararası ilişkilerde yalnızlığa itilmesini önlemeye çalıştı. Savaştan çıkan ülke ekonomisini canlandırmak için yabancı sermaye yatırımlarından ve özel girişimden yararlanmak stratejisine uygun olarak, Avrupa´yla ilişkileri yenilemeye çalıştı. 1993´te, oy oranı düşmekle birlikte, yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
2005 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda daha fazla oy almasına rağmen, ikinci turdaki rakibi Mahmud Ahmedinejad´a geçilerek, yenildi. Halen, İran İslam Cumhuriyeti Düzenin Yararını Teşhis Konseyi Başkanlığını yürütmektedir.
